پاک‌آیین بیان کرد: ایران هم به لحاظ جایگاه خاص ژئوپلتیکی و قرار گرفتن میان اروپا، آسیا و آفریقا برای اعضای شانگهای بسیار حائز اهمیت است، به‌خصوص بخش ترانزیتی ایران و اتصال کشورهایی مانند چین از شرق به غرب و از مسیر ایران و همچنین حائل شدن در کریدور شمال به جنوب که کشورهای قفقاز و روسیه را از مسیر ایران به دریای عمان و خلیج‌فارس و آبهای آزاد اقیانوس هند متصل می‌کند از دلایل اصلی علاقه کشورهای این منطقه از جمله چین و روسیه به عضویت ایران در شانگهای بود.
این کارشناس ارشد مسائل راهبردی افزود: نقش این قرارداد و همچنین قرارداد ۲۰ ساله با روسیه و رویکرد ایران در سیاست خارجی برای تقویت در روابط دوجانبه با همسایگان و کشورهای آسیایی یکی از دلایل پذیرش عضویت دائم ایران در سازمان شانگهای بود که این مساله موضوع حائز اهمیتی است.
سفیر پیشین ایران در زامبیا، ازبکستان، تایلند و جمهوری آذربایجان اضافه کرد: به نظر می‌رسد عضویت ایران در شانگهای و تقویت روابط با کشورهای منطقه به خصوص همسایگان در مسیر خنثی‌سازی تحریم‌ها که یکی از سیاست‌های دولت سیزدهم است نقش مثبت دارد.
محسن پاک آیین در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه سیاست خارجی آژانس خبری سیاست خارجی درباره عضویت ایران در شانگهای و قرارداد ۲۵ ساله با چین گفت: انعقاد قرارداد راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین نشان دهنده این است که جمهوری اسلامی ایران سیاست نگاه به شرق را به عنوان رویکرد راهبردی دنبال می‌کند و پیگیری آن و جدی بودن اجرای مفاد این قرارداد هم نشان دهنده عزم راسخ این دولت برای اجرایی کردن موافقتنامه‌های راهبردی است.
پاک‌آیین خاطرنشان کرد: بنابراین به هر میزان که روابط اقتصادی ایران با کشورهای منطقه و پیمان‌های منطقه‌ای مانند شانگهای و اتحادیه اروسیا و در آینده پیمان بریکس افزایش پیدا کند، نقش مثبت در خنثی‌سازی تحریم‌ها و عدم وابستگی اقتصاد به خارج که از سیاست‌های کلان نظام است، دارد.
پاک‌آیین خاطرنشان کرد: لذا اعضای شانگهای نسبت به این تهدید امنیتی در آسیای مرکزی حساس هستند و در کنار ایران می‌توانند همکاری‌های اطلاعاتی، امنیتی و نظامی خود را علیه تروریسم در افغانستان و در منطقه دنبال کنند.
وی تصریح کرد: در شرایط فعلی که روسیه تحت تحریم‌های غرب قرار گرفته است تمایل به تقویت مناسبات با ایران در دستور کار دولت روسیه قرار گرفته است و جمهوری اسلامی از این تمایل استقبال می‌کند و به نظر می‌رسد آینده روابط ایران و روسیه در حوزه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، نظامی و امنیتی آینده‌ای روشن باشد و عضویت ایران در شانگهای هم ظرفیتی برای تقویت همکاری‌های ایران با چین و روسیه و دیگر اعضای این سازمان است.
وی عنوان کرد: غیر از مباحث اقتصادی مباحث امنیتی هم در حال حاضر مهم است. موضوع افغانستان یکی از مباحث جدی کشورهای عضو شانگهای و کشورهای همسایه ایران است. طالبان امروز افغانستان را به طور کامل در اختیار دارد و با کشورهای تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان، پاکستان و ایران هم‌مرز است و می‌تواند در بی‌ثبات‌سازی این کشورها و ایجاد آسیب‌های امنیتی برای کشورها نقش ایفاد کند.
این دیپلمات پیشین ادامه داد: به همین دلیل کشورهای عضو شانگهای برای مبارزه با تروریسم به‌دنبال این هستند که افغانستان، کشوری دارای دولتی فراگیر با حضور اقوام و قبایل مختلف باشد تا بتواند برای مبارزه با تروریسم که متاسفانه امروز به عنوان داعش در شمال افغانستان فعال است و موقعیت خود را با کمک آمریکا تثبیت کرده است، تقویت شود.
