افغانستان، بلاروس، جمهوری اسلامی ایران و مغولستان هم در سازمان همکاری شانگهای دارای وضعیت ناظر و ۶ کشور جمهوری آذربایجان، ارمنستان، پادشاهی کامبوج، جمهوری دموکراتیک فدرال نپال، ترکیه و سریلانکا شرکای گفت‌وگوی این سازمان همکاری شانگهای به شمار می‌روند.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید رضا فاطمی‌امین وزیر صنعت، معدن و تجارت، غلامحسین اسماعیلی رئیس دفتر رئیس‌جمهور از همراهان آیت‌الله رئیسی در این سفر سیاسی و اقتصادی هستند.
همچنین معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه درباره عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای گفت که حضور ما به‌عنوان عضو پس از این سفر مشخص می‌شود و این‌بار مهمانان زیادی از جمله آذربایجان دعوت شده‌اند و کشورهای مختلفی هم به شکل ناظر و مهمان ویژه شرکت می‌کنند.
«محمد جمشیدی» درباره برنامه‌های آیت‌الله رئیسی در سفر سه روز توضیح داد که پس از ۱۸ سال این نخستین سفر رییس جمهور ایران به ازبکستان است که دیدار با همتای و برگزاری نشست‌های دو جانبه و گفت‌وگوهای اقتصادی و جلسه مشترک از برنامه روز نخست است.
معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور، حضور در اجلاس شانگهای و انجام ۱۰ دیدار دوجانبه با سران کشورهای عضو و دیدار جداگانه با شی جین پینگ رئیس‌جمهور چین، رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه، ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه، نارندرا مودی نخست‌وزیر هند و همچنین سران پاکستان، بلاروس و کشورهای حوزه قفقاز را از برنامه های دومین روز سفر آیت‌الله رئیسی عنوان کرد و گفت که سخنرانی آیت‌الله رئیسی در اجلاس و دیگر برنامه‌های جانبی از سومین روز سفر رئیس‌جمهور به ازبکستان است.
معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور هم در گفت‌وگو با آژانس خبری سیاست خارجی از امضای ۱۷ سند همکاری با ازبکستان و ۱۰ دیدار رئیس‌جمهور با مقامات کشورهای مختلف از جمله چین، روسیه و هند در سفر سه روزه آیت‌الله رئیسی به سمرقند خبر داد.
وی پیش از ترک تهران هدف از این سفر را توسعه روابط دوجانبه و منطقه ای عنوان کرد و گفت: ایران به دنبال نقش آفرینی و حضور فعال در منطقه است.
-اجرایی کردن سیاست خارجی دولت در زمینه دیپلماسی اقتصادی و سیاست همسایگی
-گشایش فصلی نوین در روابط به عنوان نقطه عطف برای گسترش ارتباطات منطقه‌ای ایران
«علاءالدین بروجردی» این را هم گفت که عضویت ایران هم به‌عنوان قدرت بزرگ غرب آسیا و قدرت بزرگ انرژی منطقه در خانواده این سازمان منطقه‌ای، باعث تقویت جایگاه آن خواهد شد.
رئیس‌جمهور همچنین علاوه بر سخنرانی در این دوره از اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای که در روزهای پنجشنبه و جمعه – ۲۴ و ۲۵ شهریور – در سمرقند برگزار می‌شود، در حاشیه نشست با سران کشورهای شرکت کننده دیدار و گفت‌وگو می‌کند.
-آغاز روند عضویت رسمی ایران در سازمان شانگهای به عنوان یک‌موفقیت دیپلماتیک
آیت‌الله رئیسی در این سفر پس از استقبال رسمی از سوی همتای ازبکی میزبان بیست و دومین دوره اجلاس شانگهای، با شوکت میرضیایف دیدار گفت‌وگو می‌کند و سپس چند سند همکاری بین مقامات دو کشور ایران و ازبکستان در حضور روسای جمهور به امضا می‌رسد.
به گزارش خبرنگار حوزه دولت آژانس خبری سیاست خارجی، آیت‌الله «سید ابراهیم رئیسی» روز چهارشنبه با بدرقه محمد مخبر معاون اول رئیس‌جمهور و جمعی از اعضای هیأت دولت، تهران را به مقصد سمرقند ترک کرد.
نخستین سفر رئیس‌جمهور ایران به ازبکستان پس از ۱۸ سال
در آئین بدرقه رسمی رئیس‌جمهور، حجت‌الاسلام محسن قمی معاون ارتباطات بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و نیز معاون اجرایی رئیس‌جمهور حضور داشتند.
رئیس انجمن دوستی ایران و چین در توصیف اهمیت پیوستن ایران به این سازمان گفت که سازمان همکاری شانگهای به دلیل حضور دو عضو دائم شورای امنیت (چین و روسیه) در این نهاد و نیز عضویت چهار کشور از قدرت‌های هسته‌ای جهان (چین، روسیه، هند و پاکستان) در این سازمان منطقه‌ای، وجود بیش از ۴۰ درصد کل جمعیت جهان در جغرافیایی تحت پوشش کشورهای عضو این سازمان و نیز اختصاص بیش از ۲۵ درصد کل GDP جهان به کشورهای عضو سازمان شانگهای، باعث شده که این سازمان از اهمیت انکارناپذیر در جهان برخوردار باشد.
به گزارش آژانس خبری سیاست خارجی، سازمان همکاری شانگهای در ۱۵ ژوئن ۲۰۰۱ (۲۵ خرداد ۱۳۸۰) در شانگهای توسط قزاقستان، چین، قرقیزستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان تاسیس شد و هند، قزاقستان، چین، قرقیزستان، پاکستان، فدراسیون روسیه، تاجیکستان و ازبکستان هشت کشور این سازمان اقتصادی منطقه ای شانگهای هستند.
-برگزاری دیدارهای متعدد و دوجانبه آیت الله رییسی با برخی سران کشورهای همسایه و منطقه و توافق بر حل مشکلاتی در روابط ایران با برخی کشورهای همسایه
حضور در بیست و یکمین دوره اجلاس شانگهای در شهریور ۱۴۰۰ نخستین سفر خارجی آیت‌الله رئیسی بود که به دعوت رسمی امام‌علی رحمان همتای تاجیک خود و برای شرکت و سخنرانی در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای به این کشور سفر کرد.
این دومین حضور آیت‌الله رئیسی در دوره ریاست جمهوری خود در اجلاس شانگهای است.
«مهدی صفری» گفت که روابط ایران با ازبکستان رشد بسیار خوبی داشته است و حدود ۱۸ تا ۲۳ سند در بخش‌های مختلف از جمله انرژی برای امضا آماده شده که البته ممکن است تعداد این اسناد بیشتر هم باشد.
-از سرگیری روابط راهبردی و همکاری‌های دوجانبه بین تهران و دوشنبه و سفر رئیس‌جمهوری تاجیکستان به ایران در خرداد ماه امسال و امضا چند سند همکاری در حوزه‌های اقتصادی، علمی، سیاسی و فرهنگی.
اهم‌دستاوردهای اجلاس شانگهای برای ایران در سال گذشته
مشخص شدن عضویت دائم ایران در سازمان شانگهای
